Acute Pancreatitis (alvleesklierontsteking)

Acute Pancreatitis is een ernstige aandoening waarbij de alvleesklier (pancreas) ontstoken is. Acute pancreatitis wil zeggen dat het een kortdurende of tijdelijke ontsteking is. Meestal komt de ziekte binnen enkele weken weer tot rust.

Meer over Acute Pancreatitis:

Mogelijke oorzaken
Klachten en symptomen
Diagnose
Behandeling
Test training

Mogelijke oorzaken

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken voor acute pancreatitis (acute ontsteking alvleesklier). De meest voorkomende oorzaken zijn:

een verstopping van de afvoergang van de alvleesklier door galstenen (40%)
overmatig alcoholgebruik (30%)
onbekende oorzaak (20%). Dit wordt een idiopathische pancreatitis genoemd.

In de resterende 10% van de gevallen kan de ontsteking van de alvleesklier het gevolg zijn van:

een complicatie van het ERCP-onderzoek
een operatie
een ongeval
een doorbloedingsstoornis
een stofwisselingsziekte
een virusinfectie (o.a. het bofvirus)
een tumor in de alvleesklier, of in de buurt van de alvleesklier
bepaalde medicijnen

Terug naar boven

Klachten en symptomen

Acute en hevige buikpijn is de meest kenmerkende klacht bij acute pancreatitis (acute ontsteking alvleesklier). Karakteristiek voor deze pijn is de neiging om voorovergebogen te gaan zitten met de knieën op de borst. De pijn kan uitstralen naar de rug, linkerzij en linkerschouder. Bijkomende klachten zijn misselijkheid, braken, koorts en een versnelde ademhaling. Na een maaltijd nemen de klachten toe.

Soms ontstaat er, als complicatie van de alvleesklierontsteking een ileus (darmafsluiting). Bij een ileus is het transport van voedsel en ontlasting door de darm gestagneerd. Dit veroorzaakt ernstige klachten zoals een opgezette en erg pijnlijke buik, hoge koorts en braken. U kunt in een shock raken en er ontstaat een levensbedreigende situatie.
Geelzucht kan optreden als de acute pancreatitis het gevolg is van galstenen. Dit heeft te maken met het blokkeren van de afvoergang van de galblaas door galstenen. De galvloeistof kan dan niet meer vrij naar de darm doorstromen. Door ophoping van galvloeistof (met name bilirubine) ontstaat er dan geelzucht.
Bij een bloeding van de alvleesklier is er soms een karakteristieke verkleuring zichtbaar op de huid rond de navel (teken van Cullen) of in de zij (teken van Grey-Turner).

Terug naar boven

Diagnose

Door middel van lichamelijk onderzoek kan de (huis)arts sterke vermoedens krijgen, dat het gaat om een acute pancreatitis (acute ontsteking alvleesklier). De karakteristieke voorovergebogen houding om de pijn op te vangen, is voor de arts al een duidelijke signaal. Om een definitieve diagnose te stellen zijn er daarna verschillende onderzoeken mogelijk:

Bloed- en urineonderzoek. Door de ontsteking van de alvleesklier is onder andere het gehalte van de spijsverteringsenzymen amylase en lipase in het bloed en in de urine verhoogd.
Een echo van de buik kan de ontstoken alvleesklier in beeld te brengen en aantonen of galstenen de oorzaak zijn van de ontsteking.
Na een aantal dagen kan een CT-scan worden gemaakt, om vast te stellen of het om de oedemateuze- of necrotiserende vorm van alvleesklierontsteking gaat. De uitslag van deze CT-scan bepaalt of een operatie noodzakelijk is.
Een ‘gewone’ röntgenfoto is soms nodig om een obstructie in de darm (ileus of darmafsluiting) aan te tonen.
Als de acute alvleesklierontsteking het gevolg is van galstenen die in de afvoergang van de galblaas of alvleesklier vastzitten, wordt een ERCP gedaan. Bij dit onderzoek kan de arts, met behulp van een flexibele buis (endoscoop) die via de mond en de maag naar de twaalfvingerige darm wordt geleidt, de galstenen uit de afvoergang verwijderen. Tijdens dit ERCP-onderzoek kan ook de afvoer van gal naar de dunne darm worden verbeterd d.m.v. een papillotomie. Hierbij wordt de uitmonding van de galgang in de dunne darm (De Papil van Vater) iets ingeknipt.

Terug naar boven

Behandeling

Om de hevige pijn te bestrijden schrijft de arts pijnstillers voor. De behandeling is daarna vooral gericht op het voorkomen van complicaties en het wegnemen van de oorzaak: galstenen worden verwijderd, medicatie wordt vervangen, de stofwisselingsziekte wordt behandeld of u moet direct stoppen met alcoholgebruik.

Is de oorzaak onbekend, dan bekijkt de arts gedurende de eerste paar dagen hoe de klachten zich ontwikkelen. U mag geen gewone voeding eten en via een infuus wordt vocht toegediend. Via een slangetje in de neus (maaghevel) wordt het maagsap naar buiten afgevoerd. Is er na een paar dagen geen verbetering dan is sondevoeding nodig. Dit is vloeibare voeding die door een slangetje (voedingssonde) rechtstreeks via de neus, slokdarm en maag in de dunne darm komt. Zodra het mogelijk is, wordt weer overgeschakeld op vetarme, lichtverteerbare en volwaardige voeding. De meeste patiënten zijn na een periode van 1 à 2 weken weer volledig hersteld.
Bij complicaties is behandeling op een intensive care afdeling noodzakelijk. Op deze afdeling worden allerlei verschillende lichaamsfuncties zoals bloeddruk, bloedgassen, hartslag e.d. zorgvuldig in de gaten gehouden. Zo nodig kan er snel operatief ingegrepen worden. Bij deze operatie wordt het ontstoken en afgestorven alvleesklierweefsel verwijderd.
In sommige gevallen schrijft de arts antibiotica of andere medicijnen voor. Bij ongeveer 10% van de patiënten met acute pancreatitis (acute alvleesklierontsteking) is er geen verbetering en ontstaat er een chronische alvleesklierontsteking.

Terug naar boven

Doneren voor bedrijven

Donaties aan de Alvleeskliervereniging zijn voor bedrijven fiscaal aftrekbaar. De Alvleeskliervereniging is een Algemeen Nut Beogende Instelling (AMBI) waardoor u donaties van de winst af kan trekken. Voor meer informatie of advies hierover kunt u contact opnemen met een accountant of belastingadviseur van uw bedrijf.

Lees meer over: Schenken met fiscaal voordeel

De AVKV staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nr. 24281510 en is bekend onder RSIN-nummer (of fiscaal nummer) 8070.08.631.

Heeft u vragen?

Vragen stellen aan lotgenoten, onzekerheden delen of gewoon jouw verhaal eens opschrijven op onze besloten facebookpagina of u kunt contact met ons opnemen.

Besloten Facebook pagina Contact met ons